ÖZKETESTOP KULLANIMININ ÖNEMİ;
Genelde süt ineklerinde ve koyunlarda görülen bir metabolizma hastalığıdır. Büyük oranda hayvanların dengesiz-yetersiz yada aşırı beslenmesiyle şekillenebildiği gibi diğer hastalıkların seyri sırasında da ortaya çıkabilir. Ketozis yüksek süt verimine sahip hayvanlarda ve genellikle doğumu takip eden 1-5 ay arasında ortaya çıkabilir. Koyunlarda ise çoğunlukla iki yavru doğuran hayvanlarda doğumdan sonra ki 1.-4. haftalar arasında görülür.
Ketozis, hayvanlarda protein ve enerjiye ihtiyacın olduğu ve bu iki ana faktörün rasyonlarla karşılanamaması durumunda ortaya çıkar. Birincil derecedeki Ketozis vakalarında belirtiler doğumu takip eden birkaç gün ile 2 hafta arasında iştah kaybıyla birlikte, bazı vakalarda iştah kaybından olmaksızın süt veriminde azalma, hayvanlarda uyuşukluk, dengesizlik ve zayıflama ile karakteristiktir. Kandaki glikoz seviyesi hızla azaldığı için keton cisimcikleri hızla artışa geçer ve idrarla keton cisimleri çıkartılır idrar aseton gibi kokar.
TEDAVİ: Süt ineklerinde ve koyunlarda görülen Ketozis olgularının tedavisinde çeşitli ilaçların uygulanması ve besleme programına takviyeler yapılması gereklidir. Bazı hallerde hasta hayvanların bir kısmı kendiliğinden de iyileşebilir yapılacak tedavi ise iyileşmeyi hızlandırır ve süt veriminde artışa sebep olur. Tedavi amacıyla birçok ilaç kullanılabilir, burada amaç kan glikoz düzeyini artırarak sonuca ulaşmaktır. En sık uygulanan glikoz tedavisidir. Damar içi yolla %30-50’lik glikoz çözeltisinden ineklere 1000 ml verildiğinde kan şekeri 1 saat içerisinde 3-4 katına çıkabilir, bu sürede kandaki keton cisimcikleri giderek azalır, hafif vakalardan tek seferlik glikoz uygulaması yeterli olduğu gibi 2. ve 3. uygulamaya da gerek duyulabilir. Glikoz tedavisiyle her ne kadar kandaki glikoz seviyesi yükseltilse de tam iyileşme, işkembedeki sindirimin düzeltilmesi ve dokulardaki metabolik uyumun sağlanmasıyla gerçekleşir, bu durum ise biraz zaman alır.
Köylümüzün yaptığı hatalardan birisi de kolayca sindirilebilen şekerleri vermesidir, böylesi bir uygulamada mevcut durum daha da kötüleşebilir, zira bu şekerler işkembede hızla parçalanarak asetik asit ve butirik asit ortaya çıkartır, bu durum tedavi sürecini olumsuz etkiler. Ketozis tedavisinde sık başvurulan uygulamalardan birisi de glikokortikoid uygulamasıdır, etkileri genellikle 24 saat içinde gerçekleşir. Genellikle kortizon-kortizol-prednisolon ve benzeri glikokortikoid türevleri başarıyla kullanılabilir. Glikokortikoid uygulamasının hemen ardından 3-5 gün süreyle süt verimi azalışa geçebilir. Koyunlarda gebelik zehirlenmesi hastalığında glikokortikoid uygulamasından iyi sonuçlar alınamamaktadır.
Ketoziste ayrıca yem desteği uygulaması gereklidir. Ketozisin şekillenmesinde en büyük faktörlerden birisi de nişastalı şekerli maddelerin eksikliği rol oynar, bu sebeple vücutta şekerin ön maddesini sağlayacak propionat asit miktarını arttırarak bir yemlemeye geçilmesi gereklidir. Bu sebeple yemlere sodyum propionat, sodyum asetat, amonyum laktat, gliserin, propilen glikol,ÖZKETESTOP gibi maddelerin katılması veya doğrudan hayvanlara verilmesi olumlu sonuçlar verir. Ayrıca rumende sindirimi değiştirmek amacıyla yeme 5-30 mg/kg arasında katılan monensin ketoziste hem koruyucu hem de tedavi amacıyla kullanılabilir. Kronik olaylarda tedaviye başlamadan önce rumendeki bakteriyel florayı desteklemek amacıyla taze rumen içeriğinin içirilerek verilmesi tedavide başarıyı arttırmaktadır.
Ayrıca yağların parçalanmasını engellemek ve propionik asit oluşumunu arttırmak amacıyla niasin de oral olarak günde 4-8 gram miktarında ineklere verilebilir.
